Το δρόμο της περικοπής του επιδόματος ανθυγιεινής εργασίας σε κατηγορίες εργαζομένων στρώνουν, σύμφωνα με έμπειρους συνδικαλιστές, σειρά αποφάσεων του Ελεγκτικού Συνεδρίου, την ώρα που αναμένεται το σχετικό πόρισμα της αρμόδιας Επιτροπής.
Συγκεκριμένα, αποφάσεις, κλιμακίων του Ελεγκτικού Συνεδρίου όπως (η 23/2018 για εργαζόμενους ανεξαρτήτως ειδικότητας σε ΣΜΑ, η 106/2018 για εργαζόμενους ανεξαρτήτως ειδικότητας σε ΣΜΑ, η 149/2018 για ΔΕ29 Οδηγών, η 278/2018 για εργαζόμενους ανεξαρτήτως ειδικότητας σε ΣΜΑ ΠΕ Διοικητικού, ΔΕ2 Εποπτών, η 1/2019 ΔΕ30 Υδραυλικοί, η 8/2019 για ΔΕ35 Δενδροκηπουρών , κηπουρών, ΥΕ16 εργατών κήπων, η 51/2019 για ΥΕ υπάλληλο δήμου με ειδικότητα Εργάτη Επιμέλειας Κήπων, ) αμφισβητούν την καταβολή των επικίνδυνου και ανθυγιεινού επιδόματος σε μία σειρά κατηγορίες εργαζομένων οι οποίοι το δικαιούνται.
Σύμφωνα με τους συνδικαλιστές, οι παραπάνω αποφάσεις αν και κρίνουν μεμονωμένες περιπτώσεις με την δημοσιοποίηση τους μπλοκάρουν πανελλαδικά την χορήγηση του ανθυγιεινού επιδόματος και παρότι αφορούν αποφάσεις κλιμακίων που πιθανά να ανατραπούν από μεταγενέστερες αποφάσεις των Τμημάτων ή της Ολομέλειας του Ελεγκτικού αυτό θα χρειαστεί χρόνο και μέχρι τότε το πρόβλημα που δημιουργείται στους εργαζόμενους αυτών των κατηγοριών είναι τεράστιο.
Μάλιστα, σχετική ερώτηση προς τον υπουργό Εσωτερικών κατέθεσαν στη Βουλή οι βουλευτές του ΚΚΕ Χρήστος Κατσώτης, Νίκος Καραθανασόπουλος, Γιώργος Λαμπρούλης, Λεωνίδας Στολτίδης και Μανώλης Συντυχάκης.
Το ιστορικό
Υπενθυμίζεται ότι:
-Το Υπ. Εσωτερικών με το υπ. αριθμ. 15 άρθρο παράγραφο 1, του ν. 4024/2011 καθιέρωσε το επίδομα επικίνδυνης και ανθυγιεινής εργασίας στους μόνιμους υπαλλήλους και υπαλλήλους με σχέση εργασίας ιδιωτικού δικαίου αορίστου και ορισμένου χρόνου των ΟΤΑ α’ και β’ βαθμού και νομικών προσώπων δημοσίου δικαίου αυτών, που έχουν ως σκοπό την προσωρινή αποθήκευση, επεξεργασία, ανακύκλωση και εν γένει αξιοποίηση και διάθεση στερεών αποβλήτων, οι οποίοι εργάζονται κατά πλήρες ωράριο και ανεξαρτήτως ειδικότητας στους χώρους υγειονομικής ταφής, στην ανακύκλωση, στα κέντρα διαλογής ανακυκλώσιμων υλικών, στους σταθμούς μεταφόρτωσης και στις μονάδες επεξεργασίας απορριμμάτων.
-Στη συνέχεια εκδόθηκε η υπ. αριθ. Οικ.2/16519/022/12/24.2.2012 (Β’ 465) ΚΥΑ, όπως τροποποιήθηκε με την ΚΥΑ 2/31081/0022/12/30.4.2012 (Β’1399).
-Ακολούθως, με το άρθρο 22 του ν. 4368/2016, οι διατάξεις του οποίου ισχύουν, σύμφωνα με το άρθρο 101 αυτού, από 21.2.2016, ορίστηκε ότι: «Στους μόνιμους υπαλλήλους και υπαλλήλους με σχέση εργασίας ιδιωτικού δικαίου αορίστου και ορισμένου χρόνου των ΟΤΑ α’ και β’ βαθμού και νομικών προσώπων δημοσίου δικαίου αυτών, που έχουν ως σκοπό την προσωρινή αποθήκευση, επεξεργασία, ανακύκλωση και εν γένει αξιοποίηση και διάθεση στερεών αποβλήτων, οι οποίοι εργάζονται κατά πλήρες ωράριο και ανεξαρτήτως ειδικότητας στους χώρους υγειονομικής ταφής, στην ανακύκλωση, στα κέντρα διαλογής ανακυκλώσιμων υλικών, στους σταθμούς μεταφόρτωσης και στις μονάδες επεξεργασίας απορριμμάτων, χορηγείται, εκτός από το βασικό μισθό και τις λοιπές προβλεπόμενες αποδοχές τους και το επίδομα επικίνδυνης και ανθυγιεινής εργασίας που προβλέπεται στο νάρθρο15 παρ. 1 του ν. 4042/2011. Το ποσό του επιδόματος για τις ανωτέρω κατηγορίες υπαλλήλων ορίζεται σε εκατόν πενήντα(150) ευρώ μηνιαίως (…)».
-Μάλιστα το Υπ. Εσωτερικών στις 23 Φεβρουαρίου 2017 σε απάντηση του στο Γενικό Λογιστήριο του Κράτους, δ/νση Εισοδηματικής Πολιτικής τμήμα, με το υπ. αριθμ.:29929/2016 έγγραφο, κάνει σαφές διευκρινίζοντας το άρθρο 22 του ν. 4368/2016, ότι: «από τη γραμματική διατύπωση της ανωτέρω διάταξης προκύπτει ότι τη ratio της ρύθμισης καταλαμβάνει τους εργαζόμενους εκείνους, που, ως εκ της φύσεως των καθηκόντων τους υφίστανται εξ αντικειμένου τις επιβαρυντικές επιπτώσεις της επαφής με χώρους υγειονομικής ταφής, ανακύκλωσης, κέντρα διαλογής ανακυκλώσεων…….Νομικά κρίσιμο, δηλαδή, ως προς τη υπαγωγή ή μη κατηγορών εργαζομένων στο πεδίο εφαρμογής της ρύθμισης είναι το πραγματικό γεγονός της έκθεσης τους στις επιβαρυντικές επιπτώσεις των χώρων αυτών. Κατά συνέπεια, οι εργαζόμενοι ανεξαρτήτως ειδικότητας, οι οποίοι παρέχουν κατά πλήρες ωράριο την εργασία τους στους επίμαχους χώρους δικαιούντο το επίδομα του άρθρου 22 του ν. 4368/2016.
Περαιτέρω, η υπηρεσία μας υπό το πρίσμα των ανωτέρω έχει την άποψη ότι στους δικαιούχους του εν λόγω επιδόματος συμπεριλαμβάνονται και οι προϊστάμενοι οργανικών μονάδων, υπό την απαραίτητη προϋπόθεση ότι προσφέρουν πλήρη απασχόληση στους χώρους που δικαιολογούν την καταβολή του», προστίθεται στην απάντηση.
-Σε συνέχεια του άρ. 98 του νόμου 4483/2017 (ά τεύχος 107/31.7.2017) ορίζεται ότι στους δικαιούχους του επιδόματος επικίνδυνης και ανθυγιεινής εργασίας προστίθενται οι μόνιμοι και δόκιμοι υπάλληλοι και οι υπάλληλοι με σχέση εργασίας ιδιωτικού δικαίου, αορίστου και ορισμένου χρόνου των ΟΤΑ Α΄ και Β΄ βαθμού και των Νομικών Προσώπων αυτών, που υπάγονται στις ειδικότητες ή παρέχουν τις εργασίες που περιλαμβάνονται στις κατηγορίες της παραγράφου 2 του ίδιου άρθρου. «Στην κατηγορία Α΄ συμπεριλαμβάνεται το προσωπικό που απασχολείται σε συνεργεία απολύμανσης, οι Τεύχος Α’ 107/31.07.2017 ΕΦΗΜΕΡΙ∆Α TΗΣ ΚΥΒΕΡΝΗΣΕΩΣ 1799 απολυμαντές, οι εργάτες και τεχνίτες βιολογικού καθαρισμού, οι υδραυλικοί, τεχνίτες και εργάτες που απασχολούνται στην κατασκευή και συντήρηση δικτύων ύδρευσης, αποχέτευσης και τηλεθέρμανσης, στα αντλιοστάσια αποχέτευσης, το προσωπικό που απασχολείται στην εποπτεία καθαριότητας, το προσωπικό καθαριότητας εσωτερικών χώρων, το νοσηλευτικό προσωπικό, οι οδηγοί, χειριστές και εργάτες αποφρακτικών μηχανημάτων, οι εργάτες και τεχνίτες ψεκασμού, οι εργάτες κοπής ψηλών δένδρων, οι σιδεράδες – αλουμινάδες, καθώς και οι εργάτες καθαριότητας των δημοτικών νεκροταφείων. Στην κατηγορία Β΄ συμπεριλαμβάνονται οι μηχανοτεχνίτες, οι ηλεκτροτεχνίτες, οι βαφείς και οι φανοποιοί. Στην κατηγορία Γ΄ συμπεριλαμβάνεται το εποπτικό προσωπικό (μηχανικοί Π.Ε. και Τ.Ε.) που απασχολείται στις εγκαταστάσεις επεξεργασίας λυμάτων. 3. Το ποσό του επιδόματος για τους ανωτέρω υπαλλήλους ορίζεται, ανά κατηγορία, ως εξής: α) Για την κατηγορία Α΄, σε εκατόν πενήντα (150) ευρώ μηνιαίως. β) Για την κατηγορία Β΄, σε εβδομήντα (70) ευρώ μηνιαίως. γ) Για την κατηγορία Γ΄, σε τριάντα πέντε (35) ευρώ μηνιαίως. 4. Το ανωτέρω επίδομα καταβάλλεται με την απαραίτητη προϋπόθεση ότι οι δικαιούχοι αυτού προσφέρουν υπηρεσία με πλήρη και αποκλειστική απασχόληση στους χώρους και στις ειδικότητες που δικαιολογούν την καταβολή του. Επίσης καταβάλλεται, για όσο διάστημα οι δικαιούχοι υπάλληλοι τελούν σε θεσμοθετημένες άδειες (κανονικές, συνδικαλιστικές, εκτός από τις περιπτώσεις πλήρους απαλλαγής από τα καθήκοντα ή την εργασία τους για συνδικαλιστικούς λόγους, ειδικές, εκπαιδευτικές μικρής διάρκειας έως δύο (2) μηνών, διευκόλυνσης υπαλλήλων με οικογενειακές υποχρεώσεις, μητρότητας και ανατροφής παιδιού), σε βραχυχρόνια αναρρωτική άδεια έως έξι (6) ημέρες κατ’ έτος, καθώς και αναρρωτική άδεια που χορηγείται από δημόσια νοσοκομεία, κέντρα υγείας του Δημοσίου, πανεπιστημιακές κλινικές, νοσηλευτικούς σχηματισμούς φορέων κοινωνικής ασφάλισης και ιδιωτικές κλινικές, εφόσον έχει προηγηθεί νοσηλεία σε αυτές, η οποία αποδεικνύεται με σχετικά παραστατικά (εισαγωγή, εξιτήριο, σχετικές γνωματεύσεις). Για τη συνδρομή όλων των ανωτέρω προϋποθέσεων εκδίδεται κάθε μήνα βεβαίωση του οικείου προϊσταμένου, η οποία συνοδεύει τη μισθοδοτική κατάσταση. Σε περίπτωση απομάκρυνσης των υπαλλήλων για οποιονδήποτε λόγο από τα καθήκοντα, τις θέσεις, τις συνθήκες εργασίας οι οποίες δικαιολογούν τη χορήγηση του επιδόματος, διακόπτεται ισοχρόνως η καταβολή του με ευθύνη του οικείου προϊσταμένου. 5. Δαπάνες για την καταβολή του επιδόματος επικίνδυνης και ανθυγιεινής εργασίας, σε όσους καθίστανται δικαιούχοι αυτού, σύμφωνα με την παράγραφο 1, θεωρούνται νόμιμες, εφόσον έχουν πληρωθεί οι προϋποθέσεις της παραγράφου 4. 6.»
-Ανάλογες διευκρινιστικές απαντήσεις, έχουν εκδοθεί απο το ΥΠΕΣ, με τα υπ’ αριθμ. 20876/18-5-2018, καθώς και με το υπ’ αριθ, 51440/25-9-2018 έγγραφα, σε ότι έχει να κάνει με τη καταβολή του ανθυγιεινού επιδόματος στις κατηγορίες των υδραυλικών και των οδηγών.
Μνημονιακή υποχρέωση οι περικοπες
Υπενθυμίζεται ότι οι περικοπές στο ανθυγιεινό επίδομα που αποτελούν μνημονιακή υποχρέωση από το 2015. Σύμφωνα με τις ισχύουσες νομοθετικές ρυθμίσεις, η καταβολή του επιδόματος ανθυγιεινής εργασίας ήταν διασφαλισμένη μόνο μέχρι τις 31/8/2020 και η αρμόδια επιτροπή είχε χρονικό περιθώριο μέχρι 30/6/2020 να υποβάλει το πόρισμα της.
Φτάσαμε στον Ιούλιο και τελικά η κυβέρνηση με τροπολογία παρατείνει την παράδοση του πορίσματος της επιτροπής μέχρι 31 Οκτωβρίου 2020, που ήταν να παραδοθεί στις 30/6/2020.
Ποιοι το λαμβάνουν
Το επίδομα επικίνδυνης και ανθυγιεινής εργασίας καταβάλλεται στους μόνιμους και δόκιμους δημοσίους υπαλλήλους, καθώς και στους υπαλλήλους με σχέση εργασίας ιδιωτικού δικαίου αορίστου και ορισμένου χρόνου που εργάζονται στις υπηρεσίες και φορείς του δημοσίου.
Το επίδομα αυτή τη στιγμή λαμβάνουν περίπου 93.000 υπαλλήλοι. Πρόκειται για εργαζομένους σε νοσοκομεία (νοσηλευτές, οδηγοί ασθενοφόρων, εργαζόμενοι σε Κέντρα Υγείας, διασώστες κα) μόνιμοι και δόκιμοι υπάλληλοι και οι υπάλληλοι με σχέση εργασίας ιδιωτικού δικαίου των ΟΤΑ α’ και β’ βαθμού και των νομικών προσώπων αυτών, ήτοι εργαζόμενοι που απασχολούνται ως εργάτες και τεχνίτες βιολογικού καθαρισμού, υδραυλικοί, τεχνίτες και εργάτες που απασχολούνται στην κατασκευή και στη συντήρηση δικτύων ύδρευσης, αποχέτευσης και τηλεθέρμανσης, όπως επίσης και το προσωπικό που απασχολείται στην εποπτεία καθαριότητας, το νοσηλευτικό προσωπικό, οδηγοί, χειριστές και εργάτες αποφρακτικών μηχανημάτων, εργάτες και τεχνίτες ψεκασμού, εργάτες κοπής δένδρων, καθώς και εργάτες καθαριότητας των δημοτικών νεκροταφείων.
Το επίδομα επικίνδυνης και ανθυγιεινής εργασίας διαχωρίζεται σήμερα σε τέσσερις διαφορετικές κατηγορίες.
Στην πρώτη κατηγορία, το επίδομα ανέρχεται σε 150 ευρώ τον μήνα.
Στη δεύτερη ανέρχεται 70 ευρώ.
Στην τρίτη κατηγορία είναι 35 ευρώ
Η τέταρτη κατηγορία αφορά τους δασικούς υπαλλήλους και εκεί φτάνει τα 105 ευρώ.
Η συνολική ετήσια δαπάνη ανέρχεται στο ποσό των περίπου 160 εκατ. ευρώ για ένα πλήθος 93.000 δικαιούχων περίπου (Α’ κατηγορία 83.527, Β’ κατηγορία 5.203, Γ’ κατηγορία 940, δασικοί υπάλληλοι 2.950).