Σάββατο 19 Ιανουαρίου 2013

Νέα δανειακή σύμβαση, νέος εμπαιγμός

Του Γιώργου Κατρούγκαλου*

Φτάσαμε αισίως στην τρίτη δανειακή σύμβαση, μία για κάθε μνημόνιο. Η πρώτη, είχε κατατεθεί προς κύρωση στη Βουλή το Μάιο του 2010 αλλά αποσύρθηκε, χωρίς ποτέ να κυρωθεί. Η δεύτερη, το Φεβρουάριο του 2012 είχε κατατεθεί στη Βουλή ως σχέδιο όχι μία, αλλά τρεις φορές, την πρώτη ως παράρτημα 13 στο νόμο 4046/2012 σε νόμο, την δεύτερη ως Πράξη Νομοθετικού Περιεχόμενου (ΠΝΠ) και την τρίτη στον νόμο που κύρωσε την ΠΝΠ. Και η τρίτη, η οποία ενσωματώνει τις ρυθμίσεις του τρίτου μνημονίου, συμπεριλήφθηκε σε ΠΝΠ και κυρώθηκε με το πρόσφατο πολυνομοσχέδιο.
 
Σε όλες τις περιπτώσεις, η γελοιοποίηση του ελληνικού κοινοβουλίου να εγκρίνει συνεχώς χωρίς ποτέ να συζητά παραλλαγές του ίδιου κειμένου συνδυάζεται με τη συνέχιση της αντισυνταγματικής πρακτικής της μη κύρωσης. Και τούτο γιατί το Σύνταγμα μας δεν προβλέπει την έγκριση σχεδίων, αλλά την κύρωση ήδη ολοκληρωμένων και υπογραμμένων διεθνών συμβάσεων. Η πρόβλεψη ότι οι δανειακές αυτές συμβάσεις θα ισχύουν από την υπογραφή τους, χωρίς κύρωση από την Βουλή, παραβιάζει τα άρθρα 28 παρ. 2 και 36 παρ. 2 του Συντάγματος, καθώς και το διεθνές δίκαιο.

Ως προς τις ουσιώδεις ρυθμίσεις τους, οι συμβάσεις αυτές έχουν μικρές διαφορές, πάντα προς το χειρότερο. Για παράδειγμα, η δεύτερη σύμβαση περιλαμβάνει ακόμη πιο δρακόντειες διατάξεις και από την πρώτη ως προς τις δυνατότητες ευθείας επέμβασης των δανειστών στα εσωτερικά της χώρας μας. Εντελώς ενδεικτικά, αυτή δεν επαναλαμβάνει απλώς, όπως και η πρώτη και η παρούσα, τη ρήτρα παραίτησης από τις ασυλίες της εθνικής κυριαρχίας και την απαγόρευση κάθε μελλοντικής αναδιάρθρωσης του χρέους με όρους που να συμφέρουν τη χώρα μας, αλλά προβλέπει και ρητές «υποχρεώσεις για επιθεωρήσεις, πρόληψη απάτης και ελέγχους».

Με την προκλητική αυτή διατύπωση, για να προφυλαχθούν οι εταίροι μας από «απάτη» σε βάρος τους από το ελληνικό δημόσιο, θα πρέπει να ανεχόμαστε την άμεση παρέμβαση γκαουλάιτερ που θα έχουν πρόσβαση (στην πραγματικότητα έλεγχο, καθοδήγηση και εντολή) σε κάθε πτυχή άσκησης δημόσιας εξουσίας στον τόπο μας. (Το πιο ωραίο είναι ότι, επειδή έχουν αντιληφθεί την πλήρη νομική αβασιμότητα και επισφάλεια των γνωμοδοτήσεων του Νομικού Συμβουλίου που ζητούν και λαμβάνουν υπέρ της συνταγματικότητας των τερατωδιών αυτών, ως αναπόσπαστο τμήμα των συμβάσεων, έχουν περιλάβει όρο κατά τον οποίο εάν αυτές αποδειχθούν ανακριβείς και η σύμβαση αντισυνταγματική, αυτό θα συνιστά απάτη σε βάρος τους εκ μέρους της Ελλάδας! Σπάνιο δείγμα προτεσταντικής αίσθησης μαύρου χιούμορ…) .

Στην τρίτη, την πλέον πρόσφατη, το μαύρο χιούμορ γίνεται φαρσοκωμωδία: το διεθνές γραφείο που είχε ετοιμάσει το σχέδιο της ανάλογης γνωμοδότησης (που, τυπικά, υπογράφεται από τον «δικό μας» Νομικό Σύμβουλο του Υπουργείου Οικονομικών) υπέδειξε, στο πλαίσιο του επαγγελματισμού του, δύο εκδοχές του σημείου 14: Με την πρώτη ο Νομικός Σύμβουλος θα γνωμοδοτούσε ότι δεν απαιτείται το Κοινοβούλιο να κυρώσει την Σύμβαση και με την δεύτερη, εναλλακτική της πρώτης, ότι η Σύμβαση έχει νόμιμα κυρωθεί. Επειδή δε το αλλοδαπό γραφείο δεν ήταν βέβαιο για το ποιες διατάξεις εφαρμόζονταν έθεσε με πλάγια γράμματα και σε αγκύλη την εξής υπόδειξη: [«εισάγετε κατάλληλη αναφορά των διατάξεων του Ελληνικού Δικαίου»].

Οι φωστήρες της κυβερνητικής πλειοψηφίας, όχι μόνον δεν κατάλαβαν ότι έπρεπε να επιλέξουν μία από τις δύο εκδοχές και έβαλαν στο σχέδιο και τις δύο, αλλά υπέβαλαν στο ελληνικό κοινοβούλιο την ταπείνωση να ψηφίσει και την υπόδειξη προς τον εαυτό του, ως μέρος του κειμένου: [«εισάγετε κατάλληλη αναφορά των διατάξεων του Ελληνικού Δικαίου! Είναι το θεσμικό ανάλογο (mutatis mutandis, που λένε οι νομικοί) με το πάθημα του δυστυχισμένου εκείνου καθοδηγητή που στην διαδήλωση μαζί με τα συνθήματα φώναζε και την υποσημείωση «μία η ντουντούκα, τέσσερις εμείς»…

Δυστυχώς, πέραν των ανωτέρω, η ρήτρα παραίτησης από τις ασυλίες της εθνικής κυριαρχίας δεν είναι για γέλια. Η πρόβλεψη των συμβάσεων κατά την οποία «ούτε ο Δανειολήπτης ούτε τα περιουσιακά του στοιχεία έχουν ασυλία λόγω εθνικής κυριαρχίας» είναι απολύτως πρωτοφανής και ταπεινωτική για ανεξάρτητο κράτος.

Στο χέρι μας να μην επιτρέψουμε τη συνέχιση του εξευτελισμού.

* Ο Γιώργος Κατρούγκαλος είναι Καθηγητής Συνταγματικού Δικαίου στο Δημοκρίτειο Πανεπιστήμιο Θράκης.