Αθήνα, 16 Φεβρουαρίου 2011
Αριθμ. Πρωτ.: 200
ΔΕΛΤΙΟ ΤΥΠΟΥ
Τους τελευταίους μήνες εξελίσσεται ένα πρωτοφανές από πλευράς αδιαφανών διαδικασιών, μεθοδεύσεων και «υπόγειων» συνεννοήσεων και ενεργειών σχέδιο με στόχο την εκχώρηση της διαχείρισης των Στερεών Αποβλήτων σε επιχειρηματικά συμφέροντα. Η Π.Ο.Ε.-Ο.Τ.Α. βρίσκεται απέναντι, καταγγέλλοντας πώς το σχέδιο αυτό αποτελεί τη χειρότερη λύση, θα επιβαρύνει σημαντικά τους πολίτες και το περιβάλλον και θα προκαλέσει «στρατιά» απολυμένων εργαζομένων στην Τοπική Αυτοδιοίκηση. Οφέλη θα έχουν μόνο οι ιδιώτες.
Τα νήματα αυτού του σχεδίου κινεί η Εκτελεστική Επιτροπή του Ε.Σ.Δ.Κ.Ν.Α. και η Αποκεντρωμένη Διοίκηση Αττικής, που προωθούν, με τρόπο ο οποίος ελέγχεται ως προς τη νομιμότητά του, Προγραμματική Σύμβαση για την ανάθεση της διαχείρισης των Στερεών Αποβλήτων σε ιδιώτες. Προφανώς λειτουργούν με κυβερνητική εντολή και αυτό φαίνεται και από την απόφαση της Υπουργού Περιβάλλοντος να εκδώσει περιβαλλοντικούς όρους για τη λειτουργία εργοστασίου βιολογικής ξήρανσης δυναμικότητας 700.000 τόνων. Ενέργεια η οποία προάγει την πιο ακριβή διεθνώς επιλογή, αυτή της βιοξήρανσης και της θερμικής επεξεργασίας (καύση) και ταυτοχρόνως επικίνδυνη για τη δημόσια υγεία και το περιβάλλον.
Η Π.Ο.Ε.-Ο.Τ.Α. αναλαμβάνοντας τις ευθύνες που της αναλογούν και μάλιστα σε περίοδο οικονομικής κρίσης δηλώνει, πώς οι αρμοδιότητες της Τοπικής Αυτοδιοίκησης δεν μπορούν να βγούν σε «πλειστηριασμό» και να παραδοθούν στις άγριες διαθέσεις των εργολάβων και θα επιμείνει στη στάση της κατά της ανάθεσης της διαχείρισης των Στερεών Αποβλήτων σε ιδιώτες που είναι σε βάρος των πολιτών και των εργαζομένων. Για το λόγο άλλωστε αυτό, προσέφυγε κατά της 1/2011 απόφασης της Εκτελεστικής Επιτροπής του Ε.Σ.Δ.Κ.Ν.Α. με την οποία αποφάσισε την υπογραφή της Προγραμματικής Σύμβασης με την Αποκεντρωμένη Διοίκηση Αττικής για την κατασκευή 4 εργοστασίων επεξεργασίας σύμμεικτων απορριμμάτων, συνολικής δυναμικότητας 1.355.000 τόνων/έτος.
Με την επιχειρούμενη από την κυβέρνηση και την απερχόμενη Εκτελεστική Επιτροπή του Ε.Σ.Δ.Κ.Ν.Α. κατασκευή τεσσάρων (4) εργοστασίων θα καταστούν τελικά άχρηστες επενδύσεις κόστους μισού δισεκατομμυρίου ευρώ, ενώ το κόστος τους θα μετακυλιστεί στον πολίτη για πολλά χρόνια. Παράλληλα, η διαφαινόμενη διάθεση να ανατεθεί η λειτουργία των εργοστασίων σε ιδιώτη σε συνδυασμό με τη νέα αντιλαϊκή τιμολογιακή πολιτική σημαίνει τουλάχιστον τριπλασιασμό των δημοτικών τελών για 25 χρόνια. Αξιοπερίεργη είναι επίσης η εμμονή της κυβέρνησης να διενεργηθεί ενιαίος διαγωνισμός για την κατασκευή και των 4 εργοστασίων μαζί. Εμμονή που οδηγεί σε διαιώνιση των μονοπωλιακών καταστάσεων και στην ανάθεση της επένδυσης στους γνωστούς «εργολάβους των σκουπιδιών». Επισημαίνεται δε πώς η κατασκευή του εργοστασίου βιολογικής ξήρανσης που προτείνεται, γίνεται σε χώρο κυττάρου, δηλαδή σε χώρο που έχει ήδη ετοιμαστεί με κόστος για τους πολίτες να υποδεχτεί απορρίμματα.
Η Π.Ο.Ε.-Ο.Τ.Α. προσέφυγε επίσης ζητώντας την ανάκληση της 1/2011 απόφασης του Ε’ Τμήματος του Ελεγκτικού Συνεδρίου με την οποία έγινε προσυμβατικός έλεγχος της Προγραμματικής Σύμβασης με θετικό αποτέλεσμα, ενώ προτίθεται να προσφύγει εντός των επομένων ημερών κατά της απόφασης έγκρισης Περιβαλλοντικών Επιπτώσεων του Εργοστασίου της Φυλής για το οποίο έχει επιλεγεί η βιοξήρανση. Σημειώνεται πώς όλοι οι επιστημονικοί φορείς θεωρούν τη μέθοδο της βιοξήρανσης υψηλού επενδυτικού και λειτουργικού κόστους, σε σχέση με την ανακύκλωση στην πηγή, την κομποστοποίηση και τους Χ.Υ.Τ.Υ. και εισάγει επισήμως την καύση. Κι αυτό γιατί στις μονάδες βιοξήρανσης γίνεται μηχανική επεξεργασία των σύμμεικτών απορριμμάτων κατά την οποία ανακτώνται μόνο μέταλλα (μόλις το 2%) και τα υπόλοιπα (κυρίως χαρτί, πλαστικά και οργανικά) μετατρέπονται σε καύσιμο υλικό, το λεγόμενο SRF, το οποίο θα πρέπει να οδηγείται σε θερμική επεξεργασία σε ειδικές μονάδες καύσης. Μέθοδος που θα εκτινάξει το κόστος, θα επιβαρύνει την ατμόσφαιρα με εξαιρετικά επικίνδυνους ρύπους, θα βάλει εμπόδια στην ανακύκλωση και θα απαιτήσει και Χ.Υ.Τ.Α. τοξικών αποβλήτων.
Η πρότασή μας.
Σε αντίθεση με το σχέδιο ιδιωτικοποίησης της διαχείρισης των Στερεών Αποβλήτων που προωθούν κυβέρνηση, Ε.Σ.Δ.Κ.Ν.Α., Περιφέρεια Αττικής καθώς τώρα τελευταία και άλλες Περιφέρειες, εμείς προτείνουμε σε Εθνικό επίπεδο:
1 Καθιέρωση 4 ρευμάτων απορριμμάτων: α. συσκευασίες, β. έντυπο χαρτί, γ. οργανικά και δ. υπόλοιπα απορρίμματα. Η διαχείριση τους θα γίνεται απευθείας από την Τοπική Αυτοδιοίκηση. Το διαφορετικό κόστος θα καλυφθεί από τα αντίστοιχα Συστήματα Εναλλακτικής Διαχείρισης, ενώ η ενημέρωση, ευαισθητοποίηση και συμμετοχή του πολίτη πρέπει να γίνει με ευθύνη της Αυτοδιοίκησης και χρηματοδότηση από το Ε.Σ.Π.Α.
2 Δημιουργία Σταθμών Μεταφόρτωσης Απορριμμάτων (Σ.Μ.Α.) στους οποίους μπορούν να συγκεντρώνονται και τα προδιαλεγμένα από τους πολίτες απορρίμματα κατά είδος.
3 Δημιουργία μονάδων επεξεργασίας οργανικού κλάσματος από το ρεύμα των οργανικών, λαμβανομένου υπόψη ότι τα οργανικά υπερβαίνουν το 45% των απορριμμάτων στη χώρα μας. Από την επεξεργασία αυτή θα έχουμε ως προϊόν άριστης ποιότητας κομπόστ, το οποίο μπορεί είτε να χρησιμοποιεί η Αυτοδιοίκηση για αναπλάσεις πάρκων, αναδασώσεις, κ.λ.π. ή να πωλείται στην αγορά με οικονομικό όφελος
4 Δημιουργία Ολοκληρωμένων Ενοτήτων Διαχείρισης Απορριμμάτων (Ο.Ε.Δ.Α.) που θα περιλαμβάνουν Χώρο Υγειονομικής Ταφής για το ρεύμα των υπολοίπων που δεν υπόκεινται σε περαιτέρω επεξεργασία και για τα υπολείμματα και μονάδα επεξεργασίας των σύμμεικτων απορριμμάτων που απομένουν. Η επιλογή της τεχνολογίας θα γίνεται με κατεύθυνση της μεγιστοποίησης της ανακύκλωσης. Θα πρέπει να προκρίνεται ο συνδυασμός της πιο οικονομικής και φιλικής στο περιβάλλον λύση με αποκλεισμό επομένως της καύσης.
5 Κατάργηση της σύμβασης της Τοπικής Αυτοδιοίκησης με την Ε.Ε.Α.Α. Α.Ε. για την ανακύκλωση των Δημοτικών Απορριμμάτων συσκευασίας, δημιουργία ενιαίου, αποκλειστικά Δημόσιου Φορέα για την ανακύκλωση των υλικών συσκευασίας με καθοριστική την εκπροσώπηση σ’ αυτόν των Ο.Τ.Α. και των Συνδέσμων τους που εξειδικεύονται με την επεξεργασία και διάθεση των απορριμμάτων. Η ανακύκλωση να υλοποιείται από τους Δήμους, σε συνεργασία με τους Συνδέσμους Διαχείρισης των Απορριμμάτων.
6 Άμεση ανάληψη πρωτοβουλίας από την Κυβέρνηση και τους φορείς των Ο.Τ.Α. για την προώθηση κατασκευής των Κ.Δ.Α.Υ. και των μονάδων μηχανικής ανακύκλωσης και κομποστοποίησης, που προβλέπονται στους περιφερειακούς σχεδιασμούς και να μην περιορίζονται στην κατασκευή Χ.Υ.Τ.Α. ή Χ.Υ.Τ.Υ. που και αυτοί κατασκευάζονται με το σταγονόμετρο, με συνεχείς υπαναχωρήσεις και έξωθεν παρεμβάσεις, λόγω κυρίως πολιτικών σκοπιμοτήτων.
7 Αυστηρή εφαρμογή της νομοθεσίας για τη διαχείριση των Επικίνδυνων Ιατρικών Αποβλήτων (Ε.Ι.Α.), ενίσχυση του ρόλου της εγκατάστασης του Ε.Σ.Δ.Κ.Ν.Α. για την αποτέφρωση. Προστασία της υγείας των πολιτών, των εργαζομένων και του περιβάλλοντος, από την ανεξέλεγκτη διάθεσή τους.
Η περίπτωση της Αττικής.
Ειδικότερα για την Αττική προτείνουμε μια ολοκληρωμένη διαχείριση των απορριμμάτων στην Αττική με βάση τα παρακάτω:
1. Λειτουργία του υφισταμένου Εργοστάσιου Μηχανικής Ανακύκλωσης Κομποστοποίησης (Ε.Μ.Α.Κ.) με πλήρη δυναμικότητα (η δυναμικότητα του Ε.Μ.Α.Κ. είναι 300.000 τόνοι/χρόνο, αλλά μπορεί επίσης η μια εκ των τριών γραμμών του να κάνει επεξεργασία προδιαλεγμένου οργανικού κλάσματος (125.00 τόνοι/έτος), οπότε η δυναμικότητα των άλλων δύο μπορεί να φτάσει τους 200.000 τόνους το χρόνο).
2. Δημιουργία δύο εργοστασίων μηχανικής ανακύκλωσης, δυναμικότητας 127.500 τόνων/χρόνο (όπως προβλέπεται, αλλά με αλλαγή της μεθόδου επεξεργασίας που δρομολογείται να είναι η βιοξήρανση).
3. Επέκταση και αναβάθμιση των κάδων χαρτιού στη βάση του υποβαθμισμένου σήμερα, προγράμματος που υλοποιεί ο Ε.Σ.Δ.Κ.Ν.Α.
4. Καθιέρωση των ρευμάτων οργανικών, κάτι που αφενός μεν θα μειώσει τα σύμμεικτα απορρίμματα που οδηγούνται για επεξεργασία και αφετέρου θα αυξήσει τις ποσότητες που οδηγούνται σε κομποστοποίηση.
5. Δημιουργία τριών (3) εργοστασίων κομποστοποίησης που ήδη προβλέπονται με παραπέρα σταδιακή αύξηση των προδιαλεγμένων οργανικών.
6. Επιτάχυνση της διαδικασίας κατασκευής των έξι (6) Σ.Μ.Α. που προβλέπονται στον ΠΕ.Σ.Δ.Α. και χωροθέτηση και δημιουργία τοπικών Σ.Μ.Α. και σε άλλα σημεία της Αττικής (με έμφαση στα νησιά).
7. Να διερευνηθεί η αναγκαιότητα για δημιουργία εργοστασίου δεύτερου Ε.Μ.Α.Κ. στα Άνω Λιόσια, με δυναμικότητα που θα επιλεγεί ανάλογα με τα πρώτα αποτελέσματα από την ένταση της ανακύκλωσης.
ΑΠΟ ΤΟ ΓΡΑΦΕΙΟ ΤΥΠΟΥ ΤΗΣ Π.Ο.Ε.-Ο.Τ.Α.
-------------------------------------------------------------------------------
Γιατί διαφωνούμε με την κατασκευή των τεσσάρων (4) εργοστασίων.
1. Σύμφωνα με το Ν.3852/2010 «Καλλικράτης» η αρμοδιότητα για τον σχεδιασμό της διαχείρισης των απορριμμάτων της Αττικής ανήκει στην αιρετή Περιφέρεια Αττικής (άρθρο 211), η οποία οφείλει να αναλάβει τις ευθύνες που της αναλογούν. Σε καμιά περίπτωση δεν έχει την αρμοδιότητα αυτή το κράτος (και πολύ περισσότερο η Αποκεντρωμένη Διοίκηση), αλλά επίσης δεν μπορεί να την έχει ο Ε.Σ.Δ.Κ.Ν.Α., η θητεία του οποίου έχει λήξει και δεν εκπροσωπεί πλέον τους Δήμους της Αττικής.
2. Η επιχειρούμενη να υπογραφεί Προγραμματική Σύμβαση μεταξύ της Αποκεντρωμένης Διοίκησης Αττικής και του Ε.Σ.Δ.Κ.Ν.Α. δεν μπορεί να υπογραφτεί. Επ΄ αυτού προσφύγαμε τόσο στην Αποκεντρωμένη Διοίκηση Αττικής ζητώντας ακύρωση της απόφασης της Εκτελεστικής Επιτροπής του Ε.Σ.Δ.Κ.Ν.Α., όσο και στο Ελεγκτικό Συνέδριο ζητώντας την ανάκληση της απόφασης του Ε΄ Τμήματος, με την οποία έγινε ο προσυμβατικός έλεγχος.
3. Με την επιχειρούμενη από την κυβέρνηση και την απερχόμενη Εκτελεστική Επιτροπής του Ε.Σ.Δ.Κ.Ν.Α. κατασκευή τεσσάρων (4) εργοστασίων θα γίνουν άχρηστες επενδύσεις κόστους μισού δισεκατομμυρίου ευρώ, ενώ το κόστος τους θα μετακυλιστεί στον πολίτη για πολλά χρόνια. Παράλληλα, η διαφαινόμενη διάθεση να ανατεθεί η λειτουργία των εργοστασίων σε ιδιώτη σε συνδυασμό με τη νέα αντιλαϊκή τιμολογιακή πολιτική για το κόστος διαχείρισης των απορριμμάτων σημαίνει τουλάχιστον τριπλασιασμό των δημοτικών τελών για είκοσι πέντε (25) χρόνια.
4. Εκτός των παραπάνω, αξιοπερίεργη είναι η εμμονή της κυβέρνησης να διενεργηθεί ενιαίος διαγωνισμός για την κατασκευή και των τεσσάρων (4) εργοστασίων μαζί, εμμονή που οδηγεί σε διαιώνιση των μονοπωλιακών καταστάσεων και στην ανάθεση της επένδυσης στους γνωστούς «εργολάβους των σκουπιδιών».
5. Θα πρέπει να επισημάνουμε ότι η κατασκευή του εργοστασίου βιοξήρανσης που προτείνεται, γίνεται σε χώρο κυττάρου, δηλαδή σε χώρο που έχει γίνει προεργασία για να υποδεχτεί απορρίμματα στον Χ.Υ.Τ.Α. Φυλής. Την επόμενη ημέρα, πού θα ταφούν τα σκουπίδια;
6. Εξάλλου, η μεθοδευμένη έγκριση Μ.Π.Ε. από την Υ.ΠΕ.Κ.Α. για το 4ο εργοστάσιο στη Φυλή με βιοξήρανση, καταδεικνύει ότι έχουν ληφθεί αποφάσεις για να οδηγηθούμε άμεσα – και χωρίς κοινωνική συναίνεση – σε καύση των απορριμμάτων, μια μέθοδο ακριβή και περιβαλλοντικά επικίνδυνη.
7. Μας βρίσκει κάθετα αντίθετους η αντίληψη της κυβέρνησης και της απερχόμενης Εκτελεστικής Επιτροπής του Ε.Σ.Δ.Κ.Ν.Α. για πλήρη ιδιωτικοποίηση της διαχείρισης των απορριμμάτων, μια προσπάθεια που βλέπουμε να εξελίσσεται πολύ καιρό, για όλα τα αντικείμενα του Ε.Σ.Δ.Κ.Ν.Α.
ΑΠΟ ΤΟ ΓΡΑΦΕΙΟ ΤΥΠΟΥ ΤΗΣ Π.Ο.Ε. – Ο.Τ.Α.
