Του Κώστα Καλλωνιάτη
Δεν υπάρχει καμία αμφιβολία πως με εξασφάλιση της χρηματοδότησης από
την Ε.Ε. η εξωτερική εικόνα της Ελλάδας βελτιώθηκε προσωρινά, ενώ η
ενίσχυση της ρευστότητας δίνει μία ανάσα σε ένα τμήμα της οικονομίας.
Όμως το κλίμα αισιοδοξίας που επιχειρεί ο πρωθυπουργός να καλλιεργήσει
με τον πρωτοχρονιάτικο λόγο του αγγίζει τα όρια του παραλόγου όταν
ισχυρίζεται πως:
1. «Τα χρήματα που θα μπουν στην ελληνική οικονομία,
την επόμενη χρονιά, θα είναι -για πρώτη φορά- περισσότερα από εκείνα
που θα βγουν εξαιτίας της λιτότητας». Όμως είναι γνωστό πως τα χρήματα
που θα πάρει η χώρα θα πάνε στην μεγάλη πλειονότητά τους στους ξένους
κυρίως πιστωτές για την εξυπηρέτηση του χρέους και στις τράπεζες για την
ανακεφαλαίωσή τους κι ελάχιστα εξ αυτών θα διοχετευθούν απευθείας στον
ιδιωτικό τομέα για να κινηθεί η οικονομία. Επίσης είναι γνωστό πως ό,τι
ισχύει για τους επιχειρηματίες που επενδύουν ισχύει και για τις τράπεζες
που τους χρηματοδοτούν. Χωρίς προοπτική κερδοφορίας δεν υπάρχουν
επενδύσεις ούτε χρηματοδότησή τους. Και είναι γνωστό πως οι τράπεζες
έχουν ήδη πολλά ‘κόκκινα δάνεια’ να καλύψουν στους ισολογισμούς τους που
δεν εμφανίζονται ακόμη σήμερα και τα χρήματα που θα λάβουν τα
χρειάζονται για τον σκοπό αυτό και για αναχρηματοδοτήσεις δανείων κι όχι
για να δανειοδοτήσουν νέα επενδυτικά σχέδια σε συνθήκες καθίζησης της
εγχώριας και αποδυνάμωσης της εξωτερικής ζήτησης.
2. «Προτεραιότητα στις χαμηλές συντάξεις, στα
επιδόματα που καταργήθηκαν για τους πιο αδύνατους και στη φορολογία
-ιδιαίτερα στον ΦΠΑ- που παραμένει πολύ υψηλή». Μα η φορολογία δεν
‘παραμένει πολύ υψηλή’, όπως εσφαλμένα διακηρύσσει ο κ. Σαμαράς, αλλά
αυξάνει σταθερά την τελευταία τριετία χωρίς να κατανέμει τα βάρη της με
κοινωνικά δίκαιο και ορθολογικό τρόπο. Και το χειρότερο είναι πως επειδή
ακριβώς έχει αποκλειστικά βραχυχρόνιους εισπρακτικούς στόχους και
στερείται επιστημονικού σχεδιασμού καταλήγει να αποτυχαίνει στην
επίτευξη των στόχων που θέτει υποχρεώνοντας σε νέα φορολογικά μέτρα και
ύφεση στην οικονομία.
3. «Το 2012 αλλάξαμε την εικόνα της χώρας μας στο
εξωτερικό. Το 2013 θα αλλάξουμε την ελληνική πραγματικότητα, με έμφαση
στην ανάκαμψη και την κοινωνική συνοχή... Κανένα εμπόδιο δεν μας
σταματά, κανένα κόπο δεν υπολογίζουμε, για να αποκατασταθεί και η
τελευταία αδικία, για να χτυπηθεί η διαφθορά, για να βρει δουλειά και ο
τελευταίος άνεργος». Στο σημείο αυτό κορυφώνεται ο κυβερνητικός
παραλογισμός, για τον απλό λόγο ότι όχι μόνον το 2013 θα είναι έτος
ύφεσης και θεαματικής νέας αύξησης της ανεργίας και της φτώχειας, αλλά
και γιατί με την πολιτική του Μνημονίου έχει διαλυθεί ο κοινωνικός ιστός
και κάθε έννοια συνοχής στη βάση της ελληνικής κοινωνίας κατά τρόπο που
η αποκατάσταση της αδικίας και της αναδουλειάς μόνον σαν κακόγουστο
και τραγικό αστείο να ακούγεται στ’ αυτιά των Ελλήνων εργαζομένων και
των ανέργων. Ας δούμε γιατί.
Από το 2008 ώς και το 2012 η απασχόληση στην Ελλάδα μειώθηκε κατά
-22%, ενώ η ανεργία υπερτριπλασιάστηκε -για την ακρίβεια, αυξήθηκε 3,5
φορές- από 7,5% σε 26%! Μιλάμε για ένα μοναδικό όσο και τρομακτικό σοκ
το οποίο υπέστη η ελληνική κοινωνία, το οποίο και θα συνεχιστεί το 2013
εντονότερα ακόμη, εξαιτίας των νέων περικοπών δαπανών (10 δισ.) και
φορολογιών (2 δισ.) που θα εφαρμοστούν, με αποτέλεσμα το 39% της
ελληνικής κοινωνίας να βρεθεί στο περιθώριο της φτώχειας και του
αποκλεισμού.
Για να καταλάβουμε τη σεισμική ανατροπή που έχει συντελεστεί στην
ελληνική κοινωνία, να θυμίσουμε πως το 1991 το σύνολο των απασχολουμένων
στην Ελλάδα ήταν 3,6 εκατ. εργαζόμενοι και πως το 2008 είχαν ανέλθει
στα 4,6 εκατ., για να υποχωρήσουν στα τέλη 2012 πάλι στα 3,6 εκατ.
εργαζόμενους. Αυτό σημαίνει πως μέσα σε 4 χρόνια χάθηκαν 1 εκατ. θέσεις
εργασίας, που χρειάστηκαν 17 χρόνια για να δημιουργηθούν! Γυρίσαμε πίσω
στο 1991 από πλευράς απασχόλησης!
Ισχύει δηλαδή και στην οικονομία αυτό
που ισχύει γενικά στη ζωή. Πως εύκολα καταστρέφεται αυτό που δύσκολα και
επώδυνα κτίστηκε, ασχέτως αν οικοδομήθηκε σε λάθος βάση...
Πώς είναι λοιπόν δυνατόν ο πρωθυπουργός να υπόσχεται πως τίποτα δεν
θα τον σταματήσει μέχρι να βρει δουλειά κι ο τελευταίος άνεργος, όταν
δεν υπάρχει ‘τελευταίος άνεργος’, αφού συνεχώς προστίθενται νέοι στη
λίστα της απάνθρωπης ανεργίας; Σε τι ρυθμούς ανάπτυξης προσδοκά για να
δημιουργηθούν πάλι 1 εκατομμύριο χαμένες θέσεις εργασίας, ώστε η ανεργία
να επιστρέψει πάλι στο όχι και τόσο ευκαταφρόνητο 8%, και πότε πιστεύει
πως είναι αυτό δυνατό;
Βεβαίως, κυβερνητικές απαντήσεις στα ερωτήματα αυτά δεν υπάρχουν ούτε
μπορούν να υπάρξουν σε ένα έστω λογικοφανές πλαίσιο. Ας υποθέσουμε πως
το 8% ανεργία είναι δομική και αποτελεί τον σκληρό πυρήνα που δεν
στοχοποιείται κι ας δεχθούμε πως στόχος-υπόσχεση της κυβέρνησης Σαμαρά
είναι η απορρόφηση του 1 εκατ. ανέργων της τελευταίας τετραετίας. Τι
πρέπει να συμβεί για να απορροφηθεί, ας πούμε, ώς το 2020 με δεδομένο
πως το 2013 είναι χαμένο αναπτυξιακά;
Την περίοδο 2000-2008 της μεγάλης ανάπτυξης-φούσκα της οικονομίας
δημιουργήθηκαν 470 χιλιάδες καθαρές θέσεις απασχόλησης με ετήσια αύξηση
1,6% όταν η οικονομία έτρεχε με 4,1% αντίστοιχα. Αν πρέπει τώρα να
απορροφηθούν 1 εκατ. άνεργοι στην επταετία 2014-2020 με τη δημιουργία
αντίστοιχων καθαρών θέσεων εργασίας (ακόμη κι αν υποθέσουμε πως δεν
αυξάνεται κι άλλο η ανεργία το 2013, πράγμα που είναι βεβαίως λάθος),
τότε θα απαιτηθεί αύξηση απασχόλησης 3,6% ετησίως, η οποία με τη σειρά
της θα απαιτήσει αύξηση του ΑΕΠ 9,1% ετησίως! Αλλά ακόμη και το μισό του
στόχου -δηλαδή 500 χιλιάδες ανέργους- να θελήσει να αποκαταστήσει η
κυβέρνηση όπως θεωρεί εφικτό σχετική μελέτη της Mckinsey, θα χρειαστεί
ετήσια αύξηση του ΑΕΠ 4,5%, δηλαδή μεγαλύτερη από αυτή που σημειώθηκε
την περίοδο της ανάπτυξης-φούσκα, όταν, εκτός από τον αθρόο δανεισμό, τα
δημόσια ελλείμματα, τους κοινοτικούς πόρους και την Ολυμπιάδα, βοηθούσε
υποστηρικτικά η ισχυρή διεθνής ανάπτυξη και η ευνοϊκή ψυχολογία από την
ένταξη στο ευρώ.
Σήμερα τίποτα απ’ όλα αυτά δεν υπάρχει. Αντίθετα, βρισκόμαστε σε φάση
μείωσης του δανεισμού (απομόχλευση), περιορισμού των δημοσίων
ελλειμμάτων και επικράτησης υφεσιακών δυνάμεων διεθνώς. Συνεπώς, ρυθμοί
ανάπτυξης πάνω από 2%-2,5% πρέπει να θεωρούνται εξωπραγματικοί. Ακόμη
και στη καλύτερη των περιπτώσεων, που η οικονομία αρχίσει να ανακάμπτει
σταδιακά από το 2014, όπως ευελπιστεί η κυβέρνηση, δεν υπάρχει περίπτωση
να το νιώσει αυτό η κοινωνία ως αισθητή αύξηση των ευκαιριών
απασχόλησης και απορρόφησης της φτώχειας και της ανεργίας. Αποκατάσταση
της προηγούμενης από την κρίση κατάστασης απασχόλησης πριν το 2030
(δηλαδή πριν την παρέλευση 17ετίας) πρέπει να θεωρείται απλό πολιτικό
ευχολόγιο και ταχυδακτυλουργία, τίποτα παραπάνω.
Πηγή : avgi.gr